Sözleşmeli Personellikten Memurluğa Geçenlerin Kademe ve Derece İlerlemesi

Memurların sözleşmeli olarak çalıştığı süreler de dahil son 8 yıl içinde herhangi bir disiplin cezası alınmadığından bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 64. maddesi uyarınca kademe ilerlemesi yapılması gerekmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1. maddesinde, “Bu Kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır. Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır…”; hükmüne yer verildikten sonra “İstihdam Şekilleri” başlıklı 4. maddesinde; “Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür…B) Sözleşmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir…” şeklinde tanımlanmıştır. 657 sayılı Kanun’un 64. maddesinde “… Son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Aynı Kanuna, 7433 sayılı Kanun ile eklenen geçici 48. maddesinde, “…Bu madde hükümlerine göre memur kadrolarına atananların, ilgili mevzuat hükümlerine göre sözleşmeli personel olarak geçirdikleri hizmet süreleri öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir. Bunlar, atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren hak kazanır ve önceki pozisyonlarında aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında herhangi bir mahsuplaşma yapılmaz.” kuralına yer verilmiştir. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun 28. maddesinde “Toplu sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar. Toplu sözleşme ikramiyesi hariç olmak üzere toplu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında sendika üyesi olan ve sendika üyesi olmayan kamu görevlileri arasında ayrım yapılamaz. Toplu sözleşme hükümleri, sözleşmenin yapıldığı tarihi takip eden iki mali yıl için geçerlidir.” hükmü yer almaktadır. 23.08.2015 tarihli, 29454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2016 ve 2017 Yıllarını Kapsayan 3. Dönem Toplu Sözleşme’nin “İlave derece verilmesi” başlıklı 28. maddesinde, “…458 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen mülga ek geçici madde …hükümleri, anılan ek geçici maddeler kapsamında belirtilen (sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar dahil) ve bu ek geçici maddeler ile 2/2/2005 tarihli ve 5289 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmamış olanlardan 15/1/2016 tarihinde görevde bulunanlar (aylıksız izinde bulunanlar dahil) ile bunlardan anılan tarihten önce emekli, adi malûllük, vazife malûllüğü aylığı bağlananlar ile dul ve yetim aylığı alanlar hakkında da uygulanır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Buna göre, sözleşmeli personel iken 657 sayılı Kanun’un geçici 48. maddesi kapsamında sözleşmeli hizmet süresi kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilmek kaydıyla kadrolu olarak atanan personelin, aynı Kanun’un 64/4. maddesine göre kademe ilerlemesi suretiyle terfi ettirilmesinde sözleşmeli ve kadrolu çalışma dönemlerinin bütün olarak değerlendirilmesi gerekecek, sözleşmeli hizmet süresinin 8 yıllık toplam sürenin tespitinde dikkate alınmaması 657 sayılı Kanunun 64. maddesinin amaç ve kapsamı ile bağdaşmayacaktır.

Bu durumda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/A maddesi kapsamında kadrolu “memur” olarak görev yapan kişinin 657 sayılı Kanun’un 4/C ve 4/B maddelerine tabi statüde çalıştığı sürelerin memuriyette geçirilmiş gibi kabul edilerek mevzuat gereği sekiz yıllık süre hesabında değerlendirilmek suretiyle kademe verilmesi gerekmektedir.

Derece ilerlemesi bakımından kişinin Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklarına ilişkin 2016-2017 yıllarını kapsayan 3. Dönem Toplu Sözleşmesinin 28. maddesinden yararlanabilmesi için 15/01/2016 tarihinde fiilen kamu görevlisi olarak çalışılması gerekmektedir.

EMSAL YARGI KARARLARI

• Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 03.05.2023 tarih ve 2023/5E. 2023/24K. sayılı kararıyla bu konudaki farklı mahkemelerden verilen kararlar arasındaki uyuşmazlık giderilmiştir.
• Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi ise 12.04.2022 tarih ve 2022/379E. 2022/701K. sayılı kararıyla; “657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi hükümlerine göre sözleşmeli statüde çalışmakta iken aynı Kanunun 4/A hükümleri kapsamında kadrolu devlet memuru olarak atanan personelin, sözleşmeli statüde çalıştıkları sürelerin, 657 sayılı Kanun’un 64. maddesi gereğince disiplin cezası almaksızın geçirilen 8 yıllık sürenin hesabında değerlendirilerek, son sekiz yıllık hizmetlerinde herhangi bir disiplin cezası almamış olmalarından dolayı bir kademe ilerlemesinin yapılması gerektiğine” hükmetmiştir.
• Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi 17.06.2022 tarih ve 2021/2617E. 2022/2049K. Sayılı kararıyla aksi yönde hüküm kurarak “657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi hükümlerine göre sözleşmeli statüde çalışmakta iken aynı Kanunun 4/A hükümleri kapsamında kadrolu devlet memuru olarak atanan personelin, sözleşmeli statüde çalıştıkları sürelerin, 657 sayılı Kanun’un 64. maddesi gereğince disiplin cezası almaksızın geçirilen 8 yıllık sürenin hesabında değerlendirilemeyeceğine” hükmetmiştir.
• Bölge idare mahkemeleri arasındaki belirtilen hüküm aykırılığını inceleyen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ise: “Gerek 657 sayılı Kanun’un 36. maddesinin ortak hükümler başlığı altında yer alan (C) bendinin 6 numaralı alt bendinde, gerekse Geçici 41. maddesinin 4. fıkrasında, 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli statüde çalışmakta iken memur kadrolarına atananların, sözleşmeli personel olarak geçirdikleri hizmet sürelerinin, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu hükümler nedeniyle, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirileceği öngörülen 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli statüde geçirilen sürelerin; sürekli ve başarılı hizmet gösteren memurlar için disipline uygun davranışın ödülü niteliğinde olan, bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olmakla asli olarak edinilebilen ilerlemenin yanında fer’i bir kazanım öngören ve uyuşmazlıkta uygulanan norm olan “son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.” hükmü bakımından da dikkate alınması gerektiği anlaşılmaktadır. Başvuruların idarece reddinin diğer bir gerekçesi olan, “mevzuatında disiplin hükümlerinin bulunmaması” hususu ise, davacıların, 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli statüde çalıştıkları dönemde tabi oldukları Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın “Sözleşmenin feshi” başlıklı Ek 6. maddesinin -Danıştay Onikinci Dairesinin 10/12/2014 tarihli ve E:2011/6048, K:2014/8538 sayılı kararı ile iptal edilmiş olsa da, sözleşmeli statüde görevli oldukları dönemde davacılar hakkında idarece uygulanan- (ç) bendi gereği, hizmet sözleşmesinde belirtilen koşullara uymama hâlinin tekrarlanması sözleşmelerinin feshi sonucunu doğurduğundan, bu hâlin tespitinde idare tarafından yazılı olarak uyarılmalarının gerekmesi ve ayrıca idarenin düzenliliği ilkesi göz önünde bulundurulduğunda, diğer kamu görevlileri kapsamında yer alan sözleşmeli statüde bulunanların da Devlet memurları gibi disipline aykırı fiil veya davranışlarının idarece tespit ediliyor ve kayda alınıyor olması sebebiyle, uygulanan normda belirtilen disipline ilişkin hususun bu çerçevede değerlendirilerek başvuruların sonuçlandırılması gerektiği anlaşıldığından dayanaksız bulunmuştur. Bu durumda, 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli statüde çalışmakta iken aynı Kanun’un 4/A maddesi kapsamında kadrolu Devlet memuru olarak atananların, 657 sayılı Kanun’un 36. ve Geçici 41. maddeleri uyarınca sözleşmeli personel olarak geçirdikleri hizmet sürelerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin belirlenmesi bakımından, anılan Kanun’un 64. maddesi hükümlerinin haklarında uygulanması gerektiğinden ve anılan sürelerde disipline aykırı fiil veya davranışları varsa idarece tespit edildiği ve kayda alındığı dikkate alındığında, 657 sayılı Kanun’un 64/4. maddesi hükmündeki disipline ilişkin şartın bu çerçevede ilgilendirilerek haklarında idarece işlem tesisi mümkün olduğundan, taleplerinin bu şekilde değerlendirilerek sonuçlandırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.” şeklinde hüküm kurmuş ve aykırılığın “657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi hükümlerine göre sözleşmeli statüde çalışmakta iken aynı Kanunun 4/A hükümleri kapsamında kadrolu devlet memuru olarak atanan personelin, sözleşmeli statüde çalıştıkları sürelerin, 657 sayılı Kanun’un 64. maddesi gereğince disiplin cezası almaksızın geçirilen 8 yıllık sürenin hesabında değerlendirilerek, son sekiz yıllık hizmetlerinde herhangi bir disiplin cezası almamış olmalarından dolayı bir kademe ilerlemesinin yapılması gerektiği yönündeki Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi ise 12.04.2022 tarih ve 2022/379E. 2022/701K. sayılı kararı doğrultusunda çözümlenmesi gerektiğine hükmetmiştir.

• Sakarya 2. İdare Mahkemesi 2024/898 E., 2024/1269 sayılı kararında, “Bu durumda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/A maddesi kapsamında kadrolu “memur” olarak görev yapan ve olumsuz bir durumu bulunmayan davacının, 657 sayılı Kanun’un 4/C ve 4/B maddelerine tabi statüde çalıştığı sürelerin memuriyette geçirilmiş gibi kabul edilerek yukarıda anılan mevzuat gereği sekiz yıllık süre hesabında değerlendirilmek suretiyle davacıya kademe verilip verilmeyeceğinin değerlendirilmesi gerekirken, sözleşmeli personel olarak çalışılan sürelerin 8 yıllık süre hesabında dikkate alınamayacağı yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. …Bu durumda, 4/4/2005 tarihi itibarıyla görevde bulunan davacının 657 sayılı Kanun’un 4/C ve 4/B maddelerine tabi statüde geçen hizmet süresi memuriyette geçirilmiş gibi kabul edilerek, 3. Dönem Toplu Sözleşmenin 28. maddesi hükmünden yararlandırılması ve başvurusu kabul edilerek başvuru tarihi itibarıyla ilave (1) derece alması gerekmekte iken, 3. Dönem Toplu sözleşmesinin 28. maddesi uyarınca ilave bir derece verilmesine ilişkin başvurusunun reddine dair dava konusu işlemin bu kısmında da hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” şeklinde hüküm kurmuştur.
• Zonguldak İdare Mahkemesi 2024/810 E., 2024/1723 K. sayılı kararında, “Bu durumda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, 657 sayılı Kanun hükümlerinin 4/B maddesi hükmü kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personel hakkında doğrudan uygulanması mümkün olmamakla birlikte, bu hükümlerin “referans norm” olarak alınabileceğine dair Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararları dikkate alındığında, davacının geçici ve sözleşmeli personel olarak çalıştığı süre içinde; herhangi bir disiplin cezası almadığının dosya muhteviyatında bulunan belgelerden açıkça anlaşıldığı ve taraflar arasında bu hususta bir çekişme olmadığı, aynı zamanda bu sürenin davalı idarece davacının kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirildiği görüldüğünden, 657 sayılı Kanun’un 4/B ve 4/C maddesi kapsamındaki hizmetlerin 64. maddede belirtilen sekiz yıllık sürelerin hesabında değerlendirilmesi gerekmekte olup, davalı idare tarafından, davacının söz konusu Kanun hükümlerinden faydalanamayacağı gerekçesiyle verilen iki kademe ilerlemesinin geri alınmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. …Buna göre; 657 sayılı Kanun hükümlerinin 4/B ve 4/C maddesi hükmü kapsamında istihdam edilen sözleşmeli ve geçici personel hakkında doğrudan uygulanması mümkün olmamakla birlikte, bu hükümlerin “referans norm” olarak alınabileceğine dair Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararı uyarınca, sözleşmeli ve geçici personel hakkında da uygulanabileceği, ayrıca davacının sözleşmeli statüde geçen hizmet sürelerinin memuriyette geçirilmiş gibi kabul edildiği dikkate alındığında, 15.01.2016 tarihi itibariyle görevde bulunan davacının 3. Dönem Toplu Sözleşmenin 28. maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla memuriyetteymiş gibi kabul edilerek bu hükmünden yararlandırılması ve kendisine ilave (1) derece verilmesi gerektiği sonucuna varılmış olup, verilen ilave bir derecenin geri alınmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” şeklinde hüküm kurmuştur.

Yukarıda anlatılanlar doğrultusunda kamu çalışanlarının öncelikle idareye başvuru yapması ve başvurularının reddedilmesi durumunda altmış gün içerisinde idare mahkemelerinde dava açması gerekmektedir